बुसानमा ट्रम्प-सी भेटवार्ता, व्यापारिक सम्बन्धमा अस्थायी राहत

बुसान (दक्षिण कोरिया)। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङबीच भएको ऐतिहासिक भेटवार्ताले अमेरिका–चीनबीच लामो समयदेखि चलिरहेको व्यापारिक तनावमा अस्थायी सहजता ल्याएको छ। सन् २०१९ पछि पहिलोपटक अक्टोबर ३० मा प्रत्यक्ष भेट भएका दुई नेताहरूबीचको यो बैठकलाई दुवै पक्षले ‘सफल’ र ‘उत्पादक’ भन्दै स्वागत गरेका छन्।

बैठकपछि राष्ट्रपति ट्रम्पले पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै भने, “यो भेट साँच्चै अद्भुत रह्यो—यदि म अंक दिनुपर्छ भने १० पूर्णाङ्कमा १२ नम्बर दिन्छु।” उनले घोषणा गरेअनुसार, अमेरिकाले चिनियाँ वस्तुमा लगाइएका औसत आयात शुल्क ५७ प्रतिशतबाट घटाएर ४७ प्रतिशतमा पुर्‍याउने निर्णय गरेको छ। यसको सट्टामा चीनले अमेरिकी सोयाबिन खरिद पुनः सुरु गर्ने, फेन्टानिल उत्पादनमा प्रयोग हुने रासायनिक पदार्थहरूको अवैध निर्यात नियन्त्रण गर्ने, र दुर्लभ खनिज निर्यात स्थगन कम्तीमा एक वर्षको लागि खोल्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ।

यससँगै, अमेरिकी पक्षले जहाज निर्माण उद्योगसम्बन्धी अनुसन्धान स्थगित गर्ने र केही नयाँ निर्यात नियन्त्रण नियमहरू खुकुलो बनाउने प्रतिवद्धता जनाएको छ।

मुख्य सहमति बुँदाहरू

शुल्क कटौती: चिनियाँ वस्तुमा लगाइएका अमेरिकी आयात शुल्क ५७% बाट घटाएर ४७% मा ल्याइने।

फेन्टानिल नियन्त्रण: चीनले फेन्टानिलका अवैध रासायनिक घटकहरूको निकासी रोक्न कडा कारबाही गर्ने।

कृषि सम्झौता: चीनले अमेरिकी किसानहरूबाट ठूला परिमाणमा सोयाबिन खरिद पुनः सुरु गर्ने, जसले अमेरिकी कृषि बजारमा राहत ल्याउनेछ।

दुर्लभ खनिज आपूर्ति: चीनले दुर्लभ खनिजहरूको निर्यातमा रोक नलगाई कम्तीमा एक वर्षसम्म आपूर्ति निरन्तरता दिनेछ, जसले प्रविधि र रक्षा उद्योगका लागि सहजता ल्याउनेछ।

अतिरिक्त अमेरिकी पहल: अमेरिकाले जहाज निर्माण उद्योगमा चलिरहेको अनुसन्धान र केही निर्यात नियन्त्रण नियमहरू अस्थायी रूपमा रोक्नेछ।

यस भेटमा उच्च प्रविधि र सुरक्षा सम्बन्धी संवेदनशील मुद्दाहरू—जस्तै सेमीकन्डक्टर र एआई प्रविधि निर्यात नियन्त्रण, टिकटक विवाद, र ताइवानको सुरक्षासम्बन्धी मुद्दा—मा भने कुनै ठोस सहमति हुन सकेन। विश्लेषकहरूको भनाइमा, यो भेटले दीर्घकालीनभन्दा बढी अस्थायी रणनीतिक समाधानको संकेत गरेको छ।

ट्रम्पले  उनी २०२६ को सुरुवातमा चीन भ्रमण गर्ने तयारीमा रहको बताएका छन्। त्यसपछि सी चिनफिङले पनि संयुक्त राज्य अमेरिकाको भ्रमण गर्ने कार्यक्रम बनाइरहेका छन्। दुवै देशका प्रतिनिधिहरू उक्त प्रारम्भिक सहमतिको औपचारिक रूपरेखा तयार पार्ने क्रममा छन्।

विश्लेषकहरूका अनुसार, यस सम्झौताले अमेरिकी किसान, प्रविधि कम्पनी, र दुर्लभ खनिजमा निर्भर उद्योगहरूलाई तत्काल राहत पुर्‍याउनेछ। तर यो सहमतिले दीर्घकालीन प्रभाव पार्ने वा नपार्ने कुरा आगामी महिनामा यसको कार्यान्वयन कस्तो हुन्छ भन्नेमा निर्भर रहनेछ।